کلید حفاظت جان چیست؟

کلید محافظ جان یک نوع فیوز است که در مقابل عبور جریان آزاد انقباضی نظیر بدن انسان یا حیوان واکنش نشان داده و جریان را قطع می کند، در انواع 25 تا 63 آمپر با قدرت حساسیت 30 و یا 300 میلی آمپر در بازار یافت می شود که نوع 300 میلی آن در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد.خوشبختانه اخیرا جزو استاندارد اجباری اداره برق است و حتما بایستی روی تابلو ی ورودی شما باشد ولی اکثر  نصاب های حرفه ای جهت احتیاط در جعبه فیوز خانه از آن استفاده می کنند.اگر شخصی از قسمتی که نسبت به زمین برقدار است دچار شوک الکتریکی شود ، به دلیل جریانی که از بدن وی به زمین عبور می کند ، این کلید در چند صدم ثانیه منبع تغذیه را قطع می کند. لازم به یاد آوری است که این کلید مقدار جریان را کاهش نخواهد داد ، بلکه تنها مدت زمان شوک را محدود خواهد کرد.

تحت شرائط عادی، در یک مصرف کننده تکفازجریانهائی که از سیم فاز و سیم نول عبور می کند با یکدیگر برابرند و جریان کل (Iw-In)عبوری از اولیه ترانسفورماتور جریان ، مساوی است و در نتیجه ، هیچ شاری مغناطیسی در هسته ایجاد نمی شود و ولتاژ القائی Ef هم صفر خواهد بود و کلید قطع نخواهد شد.حال اگر جریان خطا به طور مستقیم از سیم فاز به زمین نشت کند، مثلا اگر شخصی یک ترمینال برقدار را لمس کند،  یا اگر انگشت خود را داخل سرپیچ لامپی بکند و یا اگر موتوری داخل آب بیفتد و یا اگر عایق بین موتور و بدنه زمین شده آن شکسته شود و یا ....  ، جریان خطا بوجود می آید . در هر کدام از این شرائط ، جریان کل عبوری از داخل ترانسفورماتور جریان صفر نبوده و برابر با If می باشد . شار مغناطیسی و در نتیجه ، ولتاژ القائی Ef به وجود می آید و باعث قطع کلید می شود.جنس هسته ترانسفورماتور باید در چگالی های شار پائین فوق العاده نفوذپذیر و حساس باشد.این نوع کلید برای مصرف کنندگان 3 فازنیز قابل استفاده است و هرچهار هادی برقدار (سه فاز و نول) از داخل هسته ترانسفورماتور جریان عبور می کند . در حالت عادی جمع جبری جریانهائی که از سه فاز عبور می کند ، برابر صفر خواهد بود ، از این رو درهسته ترانسفورماتور هیچ جریانی القاء نمی شود و ولتاژی بر روی ثانویه به وجود نمی آید و کلید قطع نخواهد شد.این نوع کلید یک نوع وسیله الکترومکانیکی قابل اعتماد است که مانند هر وسیله مکانیکی دیگر شرائط محیطی مانند رطوبت و گرد و غبار می تواند بر عملکرد آن اثر بگذارد. هر تاخیری در عملکرد آن نیز می تواند کشنده باشد . به همین جهت یک دکمه آزمایش دارد که باید از طریق آن عملکرد کلید آزمایش شود و در صورتی که اشکالی دارد رفع گردد